GLOBAL
“Gốm tử sa là gì?” đây hẳn là quan tâm của nhiều người yêu gốm khi tìm hiểu về dòng gốm đặc biệt này. Dòng gốm này có gì thú vị mà lại được nhiều người yêu thích đến vậy? Cùng Sứ Long Phương tìm hiểu tất tần tật những điều cần biết về dòng gốm tử sa này nhé!
1. Gốm tử sa là gì?
Gốm tử sa là dòng gốm được làm từ đất tử sa – loại đất sét có đặc tính độc nhất vô nhị ở Nghi Hưng – Trung Quốc. “Tử sa” là từ Hán Việt, có nghĩa là:
- Tử – nghĩa là “màu tím”: đất tử sa có một số màu sắc rất đặc biệt, đó là màu tím hồng, tím lam, tím nâu, tín xanh… và sau khi nung thành gốm sẽ chuyển sang màu tía, đỏ tía, nâu tím, nâu đen…
- Sa – nghĩa là “cát”: đất tử sa có cấu trúc dạng hạt kết tụ lại, trong đó, các khoáng chất của đất tử sa bao gồm thạch anh, đất sét, mica, hematit. Cũng nhờ cấu trúc dạng hạt này mà gốm tử sa sau khi nung sẽ hình thành các lỗ khí khổng kép. Do vậy mà dòng gốm này có đặc tính thoát khí rất tốt.
Gốm tử sa được biết đến nhiều khi được sử dụng làm ấm tử sa – loại ấm trà được nhiều người yêu thích, không chỉ bởi vẻ đẹp mộc mạc, phong trần mà còn giúp hương vị trà ngon hơn khi pha trong ấm này.
2. Nguồn gốc của gốm tử sa
Làng nghề gốm sứ tại Nghi Hưng, Trung Quốc – nơi bắt đầu của gốm tử sa, là một trong những địa điểm nổi tiếng với truyền thống sản xuất gốm sứ lâu đời, có tuổi đời hơn 5.000 năm. Tuy nhiên, đến thời Minh (1368 – 1644) và thời Thanh (1616 – 1912), gốm tử sa bước vào giai đoạn phát triển mạnh mẽ hơn bao giờ hết.
Lúc này, gốm tử sa bắt đầu được bán ra ngoại quốc. Tại Thái Lan, Châu Âu, Pháp, Nhật Bản và Châu Mỹ đều có thời tiêu thụ tốt.
Các làng nghề làm gốm tử sa bị mai một trong một khoảng thời gian do chiến tranh. Đến giữa thế kỷ 20 mới phát triển mạnh mẽ, lan tỏa đến nhiều quốc gia. Mẫu mã sản phẩm làm từ gốm tử sa vô cùng đa dạng được chế tác và dùng cho nhiều mục đích như pha trà, đựng rượu, đựng thức ăn, chế tác tượng…
Tại Việt Nam, bạn có thể mua ấm tử sa tại Làng Gốm Bát Tràng. Dưới bàn tay khéo léo của các nghệ nhân, những bộ ấm chén tử sa có kiểu dáng tinh tế, họa tiết tinh xảo. Các bộ ấm tử sa không chỉ là vật dụng pha trà mà còn là tác phẩm nghệ thuật độc đáo, được nhiều người yêu thích và sưu tầm.
Xem thêm: Tìm hiểu về nghề làm gốm tại Việt Nam
3. Đặc điểm nổi bật của gốm tử sa
Đất tử sa nằm kẹp trong những tầng đất sét thông thường khác. Để lấy nó, người ta phải khai thác thủ công, dùng búa rìu để tìm thấy đất trong đá. Đất tử sa thường có các màu tím, xanh, đỏ, ngoài ra, vẫn có những màu khác tùy theo khoáng chất trong đá và nhiệt độ nung.
Đất tử sa là loại đất tự nhiên có nhiều khoáng chất như hydromica, cao lanh, thạch anh, hạt mica và chất sắt nền với hàm lượng cực cao. Đặc biệt, đây là loại đất sét hoàn toàn tự nhiên, tinh khiết và không chứa bất kỳ thành phần nào gây hại cho sức khỏe. Sản phẩm làm từ đất tử sa có độ sáng bóng mập mờ, không diễm lệ, nhưng rất mịn, bền và dẻo dai. Đất tử sa có tính kết dính cao và dễ tạo hình. Chính vì vậy, ấm, tượng,.. được làm từ đất tử sa có hình dạng đẹp mắt, mẫu mã đa dạng. Hơn nữa, còn có khả năng chịu nhiệt, độ ngót thấp hơn so với đồ sứ.
4. Ứng dụng của gốm tử sa trong thực tế
Tượng gốm tử sa
Từ xưa, tượng gốm tử sa đã được giới quan lại, vua chúa săn đón để trưng bày, tượng trưng cho sự giàu có, sa hoa. Hiện nay, tượng gốm tử sa được ưu ái lựa chọn để decor không gian, trang trí nhà ở, văn phòng, cửa hàng, nhà hàng, khách sạn… để tăng sinh khí và mang đến nguồn năng lượng phong thủy tích cực. Tượng tử sa còn có giá trị tâm linh, giá trị tín ngưỡng cao nên được dùng để thờ cúng.
Tượng gốm tử sa có thể lưu hương lâu nhờ các lỗ nhỏ li ti trên bề mặt tượng. Khi đốt trầm gần tượng gốm tử sa, qua thời gian, lâu dần, tượng gốm tử sa sẽ tích trữ mùi hương của trầm khiến tượng tỏa mùi thơm tự nhiên, mà người chơi gọi đó là hồn tượng.
Ấm tử sa
Ấm tử sa được các tín đồ trà đạo cực kỳ yêu thích. Không chỉ mang phong cách cổ điển, thể hiện phong cách quý tộc, ấm tử sa khiến người yêu trà mê mẩn bởi giữ được nguyên vẹn hương vị của trà, không bị biến chất mà càng thêm thơm ngon và đậm đà.
Ấm tử sa càng dùng lâu càng bóng đẹp. Càng ủ trà lâu, nước trà càng trong càng đẹp. Dùng ấm thời gian lâu, ấm còn ngấm mùi trà vô cùng dễ chịu.
Xem thêm: Tiệc trà là gì? Gợi ý 10 bộ ấm trà xu hướng đẹp nhất 2024
5. Cách phân biệt ấm tử sa thật và giả
Các loại ấm tử sa hiện tại được bán rất nhiều trên thị trường, trong đó có không ít hàng kém chất lượng. Chính vì vậy, khi mua ấm tử sa, bạn nên đến những địa chỉ bán bộ ấm trà uy tín. Ngoài ra, hãy thuộc nằm lòng những cách phân biệt ấm tử sa thật giả.
- Ấm tử sa chính gốc, dù làm bằng thủ công, nhưng luôn đảm bảo đạt tỷ lệ cân đối ở mức hoàn hảo. Đặc biệt, tỷ lệ quai và vòi ấm cũng bằng nhau.
- Trong đất tử sa có thạch anh, do vậy, ấm tử sa luôn có màu sắc đậm nhạt khác nhau ở từng vị trí.
- Quan sát mối nối bên trong ấm tử sa sẽ phát hiện ra những dấu vết thủ công của người chế tác.
- Ấm tử sa thật sẽ không có những vòng tròn đồng tâm nằm ở đáy ấm do được làm thủ công hoàn toàn.
- Gõ vào thân ấm hoặc khi đậy nắp ấm sẽ có độ vang leng keng. Nếu khi gõ vào ấm chỉ có tiếng lộp cộp hoặc tiếng boong, đó là hàng giả.
- Ấm tử sa nhìn bằng mắt trông có vẻ sần sùi loang lổ, nhưng khi sờ bằng tay sẽ cảm nhận được sự nhẵn mịn và trơn láng.
6. Sứ Long Phương – Địa chỉ uy tín chuyên cung cấp các bộ ấm chén sứ
Ngoài các bộ ấm chén gốm tử sa quý tộc, bạn cũng có thể chọn bộ ấm chén sứ sang trọng để tặng cho người thân, bạn bè, đối tác và sử dụng trong gia đình của mình.
Bộ ấm chén sứ tại Long Phương có nhiều đặc điểm nổi bật:
- Nguyên liệu đầu vào cao cấp, được tuyển chọn kỹ lưỡng, đảm bảo không không chì/cadmium an toàn cho sức khỏe.
- Sản phẩm được nung ở nhiệt độ 1380 độ C – mức nhiệt cao nhất trên thị trường, chuyên dùng cho sản xuất sứ gia dụng cao cấp. Do đó, cốt sứ rất đanh chắc, chịu được va đập mạnh, chịu được sốc nhiệt cao, không dễ trầy mẻ, nứt vỡ, sử dụng an toàn trong lò vi sóng, máy rửa bát.
- Nước men trắng bóng, nhẵn mịn, bền màu với thời gian, không ố xỉn, khó bám bẩn, dễ vệ sinh.
7. Gợi ý 5 bộ ấm chén sứ cao cấp được yêu thích nhất tại Sứ Long Phương
Bộ trà Lạc Hồng
Lấy cảm hứng từ họa tiết trống đồng, bộ trà Lạc Hồng tái hiện vẻ đẹp rực rỡ của nền văn minh Việt cổ thông qua chất liệu sứ hiện đại. Nổi bật trên thân sứ trắng tinh khôi là dải màu đỏ quyền quý cùng họa tiết vàng kim lộng lẫy, tạo nên nét đẹp sang trọng đậm chất hoàng gia. Với ý tưởng đưa âm hưởng văn hóa Việt vào thiết kế, nghệ nhân Long Phương mong muốn tạo nên một bộ trà vừa mang chiều sâu về thời gian cũng như để lại sức hút ấn tượng trong không gian. Do đó, bộ trà Lạc Hồng không chỉ là một sản phẩm đầy tính nghệ thuật, mà còn là thông điệp của Long Phương về vấn đề bảo tồn văn hóa Việt trong thời đại mới.
Bộ trà Kim Lai
Lấy cảm hứng từ phong cách Art decor, bộ trà Kim Lai được thiết kế sang trọng, quyến rũ. Nổi bật trên thân sứ trắng là dải màu đen huyền bí cùng họa tiết vòm cong mạ vàng 24k đậm tính chiết trung sáng lấp lánh. Thiết kế sử dụng gam màu tương phản mạnh nhưng tổng thể lại rất hài hoà, giúp bộ sản phẩm thích hợp với nhiều không gian từ hiện đại cho tới cách tân cổ điển.
Với chất sứ đanh, màu men sáng bóng tinh tế, bộ ấm trà Kim Lai hứa hẹn mang tới sự đẳng cấp trong trải nghiệm của người dùng!
Bộ trà Nhật Thực
Lấy cảm hứng từ hiện tượng thiên văn kỳ thú, bộ trà Nhật Thực được thiết kế theo phong cách châu Âu sang trọng, lộng lẫy với các đường nét được cách điệu uyển chuyển. Trên thân sứ sáng bóng, hoa văn Nhật Thực đầy tính nghệ thuật được nghệ nhân của Long Phương thể hiện tỉ mỉ qua từng nét vét, càng tô thêm vẻ đẹp đẳng cấp, độc đáo cho sản phẩm. Được chế tác từ chất liệu sứ cao cấp cùng công nghệ hiện đại, bộ trà Nhật Thực mang vẻ đẹp của một tác phẩm nghệ thuật, tô điểm không gian thêm phần lộng lẫy và đẳng cấp hơn.
Bộ trà Mã Đáo
Hình ảnh những chú ngựa kiêu hùng phi nước đại trên con đường tơ lụa nổi tiếng trong lịch sử, được nghệ nhân Long Phương tái hiện đầy nghệ thuật trong bộ trà Mã Đáo. Họa tiết đậm chất Á Đông xuất hiện nổi bật trên nền sứ sáng mịn, cộng hưởng cùng những nét vẽ vàng 24k uyển chuyển càng tôn lên vẻ đẹp lộng lẫy cho bộ sản phẩm. Mang thông điệp về sự bền bỉ, may mắn, thành công trong hành trình dẫn lối tới phồn hoa, bộ trà Mã Đáo chắc chắn là điểm nhấn sang trọng trong không gian trà thượng lưu!
Bộ trà Lạc Việt
Được tạo tác từ đất lành tinh tuyển cùng công nghệ sản xuất tân tiến nhất, bộ trà Lạc Việt được thiết kế khá đơn giản nhưng vẫn tạo ấn tượng cho người dùng về vẻ đẹp trang nhã, sang trọng. Bộ sản phẩm nổi bật với chiếc ấm cao thanh thoát cùng với phần quai vuông khỏe khoắn, giúp nó không chỉ phù hợp với phong cách trà truyền thống mà còn rất ăn nhập cho một bàn tiệc coffee break. Mặc dù là sứ trắng đơn sắc, nhưng Lạc Việt vẫn nổi trội với nước men sáng trắng hoàn hảo, chinh phục mọi sự khó tính nhất từ khách hàng. Điều đó cũng là minh chứng cho quy chuẩn chất lượng sản phẩm ngày càng được Long Phương nâng cao rõ rệt.
8. Lời kết
Câu hỏi “Gốm tử sa là gì” đã được giải đáp thông qua bài viết trên đây. Hy vọng với những kiến thức mà Sứ Long Phương cung cấp, bạn đọc đã có thêm nhiều thông tin hữu ích về loại gốm đặc biệt này!
Các bài viết liên quan về kiến thức gốm sứ
CEO Công ty cổ phần tập đoàn Long Phương với hơn 20 năm tìm tòi và nghiên cứu để có được những công thức, kinh nghiệm làm nghề tốt nhất, Sứ Long Phương đã cho ra đời hơn 400 mẫu mã vè các loại sứ gia dụng, đóng góp đáng kể cho ngành gốm sứ Việt Nam.
