Gốm sứ Trung Quốc là kết tinh của trí tuệ, sức mạnh và văn hóa, kết tinh giữa yếu tố Đất Trời và bàn tay con người. Đây cũng là một trong những phát minh quan trọng của người Trung Quốc. Cùng Store Long Phương tìm hiểu lịch sử đồ gốm sứ cổ Trung Quốc trải qua các thời kỳ giai đoạn, đặc biệt là Cảnh Đức Trấn – cái nôi sinh ra văn hoá gốm sứ và nghề chế tạo đồ gốm sứ của Giang Tây.
1. Gốm sứ Trung Quốc là gì?
Gốm sứ Trung Quốc là gì? Đây là loại hình nghệ thuật đã tồn tại và phát triển hàng nghìn năm, tượng trưng cho một phần không thể thiếu của văn hóa và lịch sử Trung Quốc. Với kỹ thuật sản xuất tinh xảo, gốm sứ Trung Quốc cao cấp được chế tác từ đất sét đặc biệt và qua các giai đoạn nung, tráng men để tạo nên những sản phẩm vừa có giá trị nghệ thuật cao vừa mang vẻ đẹp bền bỉ qua thời gian. Gốm sứ Trung Quốc ngày nay còn được ưa chuộng trên toàn thế giới, không chỉ vì chất lượng cao mà còn nhờ tính độc đáo, đa dạng của từng sản phẩm.
Xem thêm: Gốm tử sa là gì?
2. Gốm sứ Trung Quốc hình thành như thế nào
Gốm sứ Trung Quốc có bề dày lịch sử đáng ngưỡng mộ hơn 10.000 năm. Trải qua nhiều thời đại, cùng với những thăng trầm của lịch sử, gốm sứ Trung Quốc không ngừng chuyển mình, thay đổi và phát triển vươn lên đỉnh cao, để từ đó cho ra những dòng gốm và sản phẩm gốm sứ ấn tượng, đặc sắc.
Sự ra đời và phát triển của gốm sứ việt nam qua các thời kỳ
3. Các giai đoạn lịch sử gốm sứ Trung Quốc
Gốm sứ Trung Quốc với bề dày lịch sử lên tới hàng chục nghìn năm, tuy vậy trong thời kỳ phát triển đó công nghệ nung sứ của Trung Quốc đạt đỉnh cao vào đời Đường và Tống.
Đồ sứ Trung Quốc đã từng được yêu thích và xuất khẩu sang châu Âu với số lượng lớn. Mặc dù phương Tây đã tìm ra cách chế tác đồ gốm sứ từ đầu thế kỷ 18, nhưng đồ sứ Trung Quốc vẫn được sử dụng rộng rãi tại châu Âu và các nước Hồi giáo. Dần dà tạo thành con đường gốm sứ. Con đường gốm sứ trên biển cũng giống như Con đường tơ lụa trên đất liền, trở thành cầu nối giao lưu văn hóa Đông-Tây thời bấy giờ.
Định nghĩa đồ gốm bao gồm đồ sứ, đồ gốm và đồ sành, qua đó cũng phản ánh mối liên hệ và sự khác nhau giữa chúng. Các sản phẩm thuộc họ gốm rất đa dạng, từ các đồ gia dụng sử dụng hàng ngày như bát, cốc, chén, chậu. Đến các đồ dùng phức tạp, mang tính thẩm mỹ hơn trong cung đình dùng để trưng bày, trang trí.
Tuyền Châu (Phúc Kiến) hay Phật Sơn (Quảng Đông) và nổi tiếng nhất là Cảnh Đức Trấn, là những nơi, địa điểm, làng nghề sản xuất gốm sứ truyền thống tại Trung Quốc.
Thành phố Cảnh Đức Trấn là cái nôi sinh ra văn hóa gốm sứ và nghề chế tạc đồ gốm sứ của Giang Tây. Do Cảnh Đức Trấn là một địa cấp thị của tỉnh Giang Tây, Trung Quốc, giáp các tỉnh Chiết Giang, An Huy.
Tìm hiểu về hoa văn và các loại hình gốm sứ Thời Minh
Cách đây khoảng gần 2.000 năm, tức vào thời Hán của Trung Quốc, thành phố Cảnh Đức Trấn bắt đầu nghề chế tác đồ gốm. Đến cách đây hơn 1.600 năm, thời Đông Tấn thì bắt đầu sản xuất đồ sứ đa dạng.
Vào các thời Đường, Tống, Nguyên, Minh, Thanh, Cảnh Đức Trấn trở thành nơi chuyên sản xuất đồ sứ cho triều đình. Sau đó đến đời Minh, Cảnh Đức Trấn đã trở thành trung tâm sản xuất đồ sứ của cả nước, được mệnh danh là kinh đô đồ sứ của Trung Quốc. Toàn bộ thành tự này là do có kỹ thuật sản xuất vượt trội, sản phẩm đạt chất lượng tốt vượt bậc.
Để trở thành trung tâm sản xuất đồ sứ của các nước, Cảnh Đức Trấn phải tuân thủ quy trình sản xuất gốm sứ nghiêm ngặt cũng như có những nghệ nhân lành nghề, các kỹ năng, kỹ thuật của nghệ nhân đều được truyền thụ từ đời này sang đời khác, dựa trên quan hệ huyết thống như vậy. Tuy vậy để giữ được nghề này trong thành phố, các kỹ thuật này thường chỉ được truyền thụ trong nội tộc, truyền cho các gia đình có con trai, chứ không truyền cho con gái.
Tổng hợp 7 kỹ thuật vẽ gốm sứ từ nghệ nhân của Việt Nam
4. Đặc điểm nổi bật của đồ gốm sứ cổ Trung Quốc
Đồ sứ của Cảnh Đức Trấn nổi bật do có chất lượng tốt, tạo hình tinh xảo, hoa văn trang trí đa dạng, chủng loại phong phú, phong cách độc đáo.
Đồ sứ Cảnh Đức Trấn vô cùng nổi tiếng sứ trắng, dòng sứ tưởng dễ nhưng khó đẹp và đạt. Dòng sứ trắng của Cảnh Đức Trấn với khoảng hơn 3.000 sản phẩm khác nhau, được coi là “trắng như ngọc, sáng như gương, mỏng như giấy và vang như chuông.”
4 loại đồ sứ truyền thống trứ danh của Cảnh Đức Trấn là sứ thanh hoa, sứ linh lung, sứ men hồng hồng nhung, men hồng sậm và sứ men màu như đỏ, xanh, lam, vàng, đen.
Đồ gốm sứ có giá trị lịch sử quan trọng của Trung Quốc, có thể nói rằng nó đại diện cho văn hóa truyền thống rực rỡ của Trung Quốc. Từ hàng ngàn năm qua, chất lượng và độ tinh xảo của đồ gốm sứ Cảnh Đức Trấn đã trở nên nổi tiếng tại Trung Quốc cũng như trên thế giới. Do vậy không ngoa khi coi gốm sứ Cảnh Đức Trấn là một nghệ thuật, được coi là tài sản quan trọng trong kho tàng văn hóa Trung Quốc.
Tìm hiểu tất tần tật 12 làng nghề làm gốm nổi tiếng tại Việt Nam
5. Cách phân biệt sứ Long Phương và Trung Quốc
5.1. So sánh lớp men
Sứ Long Phương được sản xuất bằng phương pháp hiện đại, trước khi cho vào lò nung thường được phủ một lớp men bóng bên ngoài. Sau đó sứ sẽ được nung 2 lần tại nhiệt độ cao 1380 độ C, với nhiệt độ cao sẽ tan chảy tạo ra một lớp men bao phủ sản phẩm. Điều đó giúp sản phẩm rất căng bóng và rắn chắc, tạo thành lớp bảo vệ màu bên trong không bị phai, nhạt và không bị mòn đi theo thời gian.
Với gốm sứ Trung Quốc sau một thời gian sử dụng sẽ thấy chất lượng men cũng như màu của sản phẩm sẽ bị mờ, nhạt hay bong rất nhanh. Do các sản phẩm sứ cần được đảm bảo nhiệt độ nung từ 900 – 1200 độ C, nên nếu quá trình nung không đủ khiến sản phẩm không có được lớp men chắc chắn.
5.2. Phân biệt qua màu sắc họa tiết
Sứ Long Phương nổi bật với dòng sứ trắng nên giữ được vẻ đẹp trang nhã, sang trọng vốn có. Màu sắc của các sản phẩm hoa cũng thường là các màu đơn giản, dễ trang trí trong không gian bếp nhà bạn như: xanh lá, xanh non, hồng nhạt,…
Với gốm sứ Trung Quốc thường có ngoại hình bắt mắt, màu sắc đa dạng hút mắt người dùng. Màu sắc trên các họa tiết thường sặc sỡ như đỏ, vàng, cam,.. nên khi nhìn các sản phẩm này người dùng có thể bị ấn tượng nhưng với chất lượng nung không tốt, các màu sắc này sẽ nhạt đi một thời gian và không còn giữ được bền.
5.3. Nhận biết qua độ dày
Các sản phẩm sứ Long Phương thường được trải qua đủ quá trình nung và test sản phẩm kỹ càng nên độ hoàn thiện cao, khi cầm sản phẩm có cảm giác nặng tay và chắc chắn.
Xét về xương đất thì các sản phẩm của gốm sứ Trung Quốc thường mỏng và nhẹ nhiều hơn so với các sản phẩm sứ Long Phương. Do cải cách để phù hợp với các họa tiết hoặc hình khối bắt mắt, tuy vậy điều này cũng dẫn đến chất lượng giảm sút, dễ bị sứt mẻ và vỡ trong quá trình sử dụng.
6. Các câu hỏi liên quan đến gốm sứ Trung Quốc
6.1 Giá trị của gốm sứ Trung Quốc
Gốm sứ Trung Quốc, đặc biệt là những món đồ gốm sứ cổ Trung Quốc, có giá trị văn hóa và nghệ thuật sâu sắc. Các món đồ này không chỉ mang ý nghĩa về mặt trang trí mà còn là biểu tượng cho sự tài hoa của các nghệ nhân Trung Hoa. Đối với các nhà sưu tầm, mỗi món đồ gốm sứ cổ Trung Quốc là một “báu vật” quý giá, không chỉ bởi chúng thể hiện nét đẹp của từng thời kỳ lịch sử mà còn vì giá trị kinh tế cao của chúng trên thị trường. Một số món đồ gốm sứ Trung Quốc cao cấp đã được bán đấu giá lên tới hàng triệu USD, khiến chúng trở thành tài sản vô giá trong mắt các nhà sưu tầm.
6.2 Có bao nhiêu loại gốm sứ Trung Quốc?
Gốm sứ Trung Quốc có rất nhiều loại khác nhau, tùy thuộc vào thời kỳ và khu vực sản xuất. Từ gốm sứ trắng thời Tống đến gốm sứ men xanh thời Đường và gốm sứ xanh trắng thời Minh, mỗi dòng sản phẩm đều mang phong cách, hoa văn và kỹ thuật riêng biệt. Gốm sứ Trung Quốc cao cấp nổi tiếng với sự đa dạng và tinh xảo, từ các sản phẩm bình dân cho đến đồ gốm sứ cổ Trung Quốc có giá trị cao. Mỗi dòng gốm sứ đều phản ánh nét văn hóa đặc trưng và phong cách nghệ thuật của từng triều đại, tạo nên một bức tranh nghệ thuật phong phú và độc đáo.
Xem thêm: Tìm hiểu về hoa văn và các loại hình gốm sứ thời Minh
6.3 Một số dòng gốm sứ Trung Quốc nổi tiếng
Trong số các dòng gốm sứ nổi tiếng, gốm sứ men xanh thời Đường và gốm sứ xanh trắng thời Minh là những đại diện tiêu biểu, được giới nghệ thuật quốc tế yêu thích. Gốm sứ men xanh nổi bật với màu sắc đậm đà, hoa văn tinh tế, trong khi gốm sứ xanh trắng lại mang vẻ đẹp thanh lịch, trang nhã, rất được ưa chuộng làm đồ trưng bày. Các món đồ gốm sứ Trung Quốc cao cấp như vậy thường có tính độc đáo và giá trị lâu bền, tạo nên dấu ấn riêng cho từng thời kỳ và phong cách nghệ thuật.
6.4 Giá cả của gốm sứ Trung Quốc
Giá của gốm sứ Trung Quốc có sự biến động lớn, tùy thuộc vào độ tuổi, nguồn gốc, và giá trị nghệ thuật của từng món đồ. Các món gốm sứ thông thường có giá phải chăng, phù hợp làm đồ trang trí. Tuy nhiên, đối với đồ gốm sứ cổ Trung Quốc, đặc biệt là những dòng sản phẩm cao cấp, giá có thể tăng cao do giá trị lịch sử và tính độc nhất. Những món đồ gốm sứ từ các triều đại như Đường, Tống, và Minh thường có giá trị hàng trăm nghìn hoặc thậm chí hàng triệu USD tại các phiên đấu giá quốc tế.
7. Video khám phá gốm sứ trung quốc cao cấp
Thông tin liên hệ:
Công ty Cổ phần Tập đoàn Long Phương
Website: https://store.longphuong.vn/
Hotline: (+84) 989 595 866
Facebook: https://www.facebook.com/congtylongphuong
Email: info@longphuong.vn
Các bài viết liên quan đến Kiến thức gốm sứ:
CEO Công ty cổ phần tập đoàn Long Phương với hơn 20 năm tìm tòi và nghiên cứu để có được những công thức, kinh nghiệm làm nghề tốt nhất, Sứ Long Phương đã cho ra đời hơn 400 mẫu mã vè các loại sứ gia dụng, đóng góp đáng kể cho ngành gốm sứ Việt Nam.
